Zamieszanie z nazwą...

Serebryszcze, Srebrzyszcze?
Skąd się wzięły te dwie niby podobne, a jednak różne nazwy, które sprawiają tyle kłopotów?

Serebryszcze
Pierwotna nazwa miejscowości to Serebryszcze. Taka forma pojawia się w najdawniejszych dokumentach, które wspominają o dobrach serebryskich należących do rodziny Serebryskich (XV w. i później).

Taką oto etymologię tej nazwy podaje Sztandar Ludu z 1962 roku:
"Nie od kopalni srebra wzięła nazwę stara wieś Serebrzyszcze, lecz od staropolskiej daniny ze 'źrzeba', czyli odpowiedniej ilości ziemi." (źródło: Sztandar Ludu, nr 151,1962; w: Wawryniuk Andrzej, Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego).

Srebrzyszcze
Nazwę Srebrzyszcze wprowadzono w 1970 roku (źródło: Dederko M.: Sawin i jego region, Chełm, 2000; w: Wawryniuk Andrzej, Leksykon...). Choć nie jest do końca pewna ta data.
Nie wiadomo, jakie były powody tej zmiany. A sprawiła ona dużo problemów dla mieszkańców (poprawki w dowodach, innych dokumentach) i dla przyjezdnych (mapy, tablice miejscowości, dezinformacja).


Fleksja
Dużą trudność sprawia odmiana nazwy miejscowości.
Dziś najczęstsza deklinacja i chyba najbardziej formalna brzmi:

1. mianownik (kto? co?) - Srebrzyszcze
2. dopełniacz (kogo? czego?) - Srebrzyszcza
3. celownik (komu? czemu?) - Srebrzyszczowi
4. biernik (kogo? co?) - Srebrzyszcze
5. narzędnik ((z) kim? (z) czym?) - Srebrzyszczem
6. miejscownik (o kim? o czym?) - Srebrzyszczu

Przykładowo oficjalna nazwa miejscowej szkoły brzmi: "Szkoła Podstawowa w Srebrzyszczu".
Myślę, że ta deklinacja podobna jest do odmiany nazwy miejscowości Siedliszcze.
Ale oczywiście zdarza usłyszeć deklinację z taką formą miejscownika: "w Srebrzyszczach", wiążącą się więcej z najczęstszą odmianą dawnej nazwy - Serebryszcze.

Dawniej nazwa Serebryszcze (czasem używana i dziś) chyba najczęściej odmieniana była jako:

1. mianownik (kto? co?) - Serebryszcze
   
2. dopełniacz (kogo? czego?) - Serebryszcz
   
3. celownik (komu? czemu?) - Serebryszczom
   
4. biernik (kogo? co?) - Serebryszcze
   
5. narzędnik ((z) kim? (z) czym?) - Serebryszczami
   
6. miejscownik (o kim? o czym?) - Serebryszczach

Taka deklinacja była powszechnie stosowana wśród mieszkańców i można ją spotkać w XIX-wiecznych księgach metrykalnych.
Z drugiej strony w tym przypadku również spotykano inną odmianę, z miejscownikiem o formie: "w Serebryszczu".

W sumie wszystko jest dopuszczalne i będzie zrozumiałe dla mieszkańców miejscowości. Niestety dla przyjezdnych panuje w tej kwestii nie lada chaos.